Sa búi trĩ là gì? Cách chữa trị sa búi trĩ ngay tại nhà

Chảy máu và sa búi trĩ là hai dấu hiệu điển hình nhất ở người bệnh trĩ. Vậy hiện tượng sa búi trĩ là gì? Sa búi trĩ có nguy hiểm không? Và cách chữa trị sa búi trĩ như nào để có hiệu quả tốt? Cùng Cotripro.vn tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé.

Sa búi trĩ là gì?

Ở bệnh trĩ, do các đám rối tĩnh mạch trĩ giãn nở quá mức trong khu vực trực tràng – hậu môn nên tạo thành các búi trĩ nằm trên đường lược (là giải ngăn cách giữa trực tràng và ống hậu môn). Theo thời gian, các búi trĩ được dòng máu tươi (máu giàu oxi) chảy vào và nuôi dưỡng khiến chúng phát triển to dần về kích thước, trọng lượng. Khi người bệnh đi đại tiện, lực rặn đại tiện tác động khiến các búi trĩ “rơi” ra bên ngoài (đi theo sau phân) gây ra hiện tượng sa búi trĩ.

Sa búi trĩ ở bệnh trĩ (hay dân gian còn hay gọi là hiện tượng lòi dom) có thể hiểu đơn giản là người bệnh thấy xuất hiện một “cục thịt hồng” lòi ra bên ngoài hậu môn khi rặn đại tiện hoặc trong lúc làm việc quá sức. Tùy theo mức độ bệnh nặng hay nhẹ khác nhau mà “cục thịt hồng” này có thể tự co lại vào hậu môn hoặc ko thể co vào bên trong ống hậu môn ngay sau đó. Sau đi ngoài ra máu, lòi dom cũng là một trong những dấu hiệu thứ 2 và cũng là dấu hiệu đặc trưng nhất của bệnh trĩ.

Hình ảnh sa búi trĩ mức độ nặng

Đi kèm với sa búi trĩ thường là triệu chứng chảy máu (do lượng máu tươi chứa trong búi trĩ bị ép và chảy ra bên ngoài). Người bệnh thấy xuất hiện tình trạng sa búi trĩ thì cũng đồng nghĩa với việc cấp độ bệnh trĩ đang nặng dần. Vì vậy người bệnh cần thăm khám và điều trị bệnh sớm nhất có thể nhằm phòng tránh các nguy cơ biến chứng có thể xảy ra như: viêm sưng, nhiễm khuẩn hoặc có thể là hoại tử búi trĩ, nghẹt búi trĩ, tắc tĩnh mạch, ung thư trực tràng.

Sa búi trĩ có nguy hiểm không?

Sa búi trĩ (lòi dom) xảy ra ở cấp độ 2 của bệnh trĩ. Triệu chứng này có thể phát triển nhanh và nặng ở trĩ cấp độ 3 và 4. Sa búi trĩ không thể tự khỏi. Nếu để lâu, bệnh sẽ phát triển và biến chứng gây nguy hiểm cho người bệnh cũng như làm ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống hàng ngày như:

• Cơ thể bị thiếu máu: đi ngoài ra máu tươi luôn đi kèm với triệu chứng sa búi trĩ (do kích thước búi trĩ càng to thì lượng máu tích tụ trong búi trĩ và chảy ra ngoài càng nhiều). Tình trạng này kéo dài khiến sức khỏe người bệnh bị ảnh hưởng trực tiếp. Người bệnh có nguy cơ mắc một số bệnh do thiếu máu như: suy nhược cơ thể, mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, chán ăn, vàng da, da xanh xao, hay bị ốm vặt, sức khỏe suy giảm rõ rệt.
• Gặp khó khăn trong hoạt động hàng ngày, sinh hoạt ,công việc gặp nhiều bất tiện.
• Gây cảm giác đau đớn, khó chịu, vướng víu và mất tự tin khi ra những nơi công cộng, sinh hoạt tập thể.
• Có nguy cơ xảy ra các biến chứng như: viêm nhiễm hậu môn, có thể bị hoại tử búi trĩ lan rộng khi ở trường hợp nặng. Đây cũng là nguyên nhân dễ gây ra một số biến chứng nguy hiểm như: tắc tĩnh mạch, sa nghẹt hậu môn, nứt kẽ hậu môn, ung thư trực tràng…

Đi cầu ra máu tươi là triệu chứng luôn đi kèm với sa búi trĩ

Cách nhận biết sa búi trĩ ở từng cấp độ

Sa búi trĩ ở bệnh trĩ nội:

Hiện tượng sa búi trĩ nội xảy ra ở bên trong khu vực trực tràng – hậu môn bệnh trĩ ở cấp độ 2. Nó phát triển rất nhanh ở cấp độ 3 và biến chứng nặng ở trĩ cấp độ 4. Ở mỗi cấp độ, sa búi trĩ phát triển và thay đổi hình thái khác nhau tùy thuộc vào từng mức độ nặng hay nhẹ của người bệnh.

• Sa búi trĩ độ 2: do kích thước búi trĩ còn nhỏ nên khi người bệnh rặn đại tiện, búi trĩ sa ra bên ngoài sau phân và lập tức tự co lại vào bên trong hậu môn. Kèm theo đó là có xuất hiện máu chảy đỏ tươi và không lẫn vào phân, lượng máu chảy ra ít.
• Sa búi trĩ độ 3: Búi trĩ phình to và có kích thước lớn hơn nên khi rặn đại tiện, búi trĩ lòi ra ngoài và không thể tự co lại vào trong lỗ hậu môn. Búi trĩ chỉ co vào trong hậu môn khi người bệnh có tác động dùng tay ấn, nhét vào trong. Tình trạng máu chảy cũng nhiều hơn, máu chảy nhiều, nhỏ giọt liên tục. Không chỉ khi rặn đại tiện, ở trĩ nội độ 3 hiện tượng sa búi trĩ có thể xảy ra mọi lúc khi người bệnh đứng, ngồi quá lâu, vận động quá sức… gây những ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe, công việc cũng như cuộc sống người bệnh.

• Sa búi trĩ độ 4: Đây là giai đoạn kích thước búi trĩ phát triển “thịnh” nhất. Vì trọng lượng quá lơn nên khi đi đại tiện, búi trĩ sa ra ngoài và không thể co vào trong hậu môn dù người bệnh có tác động trực tiếp. Lượng máu chảy nhiều, có thể chảy thành tia (kích thước búi trĩ lớn nên lượng máu đọng vào búi trĩ rất nhiều).

Sa búi trĩ ở bệnh trĩ ngoại:

Khác với sa búi trĩ nội, trĩ ngoại xuất hiện ở quanh rìa hậu môn và có thể nhìn thấy dễ dàng bằng mắt thường. Các búi trĩ ngoại phát triển kích thước lớn dần qua các giai đoạn. Ban đầu, các búi trĩ ngoại chỉ nhỏ bằng hạt đậu, nhưng khi phát triển lên trĩ ngoại độ 3, trĩ ngoại độ 4, các búi trĩ phát triển to dần làm hậu môn mất các nếp nhăn tự nhiên, căng tròn, sưng tấy đỏ. Trong trường hợp nặng có thể làm bít lỗ hậu môn gây ra các biến chứng như: tắc mạch, sa nghẹt búi trĩ… gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh trĩ.

Hình ảnh sa búi trĩ

Hình ảnh sa búi trĩ nội

Ở trĩ nội độ 1, đám rối tĩnh mạch trĩ trong bắt đầu giãn nở và hình thành búi trĩ. Tuy nhiên, đây là giai đoạn khởi phát nên người bệnh rất khó để nhận biết bệnh trĩ.

Hình ảnh sa búi trĩ nội độ 2Sa búi trĩ bắt đầu xuất hiện ở giai đoạn trĩ nội độ 2 trên đường lược trong khu vực hậu môn – trực tràng. Khi rặn đại tiện, các búi trĩ sa ra ngoài hậu môn theo sau phân và tự co lại ngay sau đó. Người bệnh có thể tự quan sát bằng mắt thường.

Hình ảnh sa búi trĩ nội độ 2 khi nội soi hậu môn

Hình ảnh sa búi trĩ nội độ 3: Khi không được điều trị kịp thời, sa búi trĩ sẽ phát triển sang giai đoạn 3 (trĩ nội độ 3). Búi trĩ phình to với trọng lượng lớn và lòi ra ngoài hậu môn và không thể tự co lại được khi người bệnh đi đại tiện. Nhưng khi người bệnh có tác động trực tiếp và các búi trĩ như: ấn, nhét, đẩy vào thì búi trĩ sẽ co lại vào bên trong ống hậu môn. Ở giai đoạn này, tình trạng sa búi trĩ xảy ra một cách ngẫu nhiên không tự chủ được. Nó có thể xuất hiện khi người bệnh lao động nặng, vận động quá sức hoặc ngay cả khi đứng, ngồi trong thời gian lâu. Nó gây ra cảm giác khó chịu, bất tiện, vướng víu, mất tự tin khi trong công việc và sinh hoạt hàng ngày.

Hình ảnh minh họa sa búi trĩ độ 3 và độ 4

Hình ảnh sa búi trĩ  nội độ 4: Đây là tình trạng sa búi trĩ nặng nhất và có thể gây biến chứng bất cứ lúc nào. Khi đi đại tiện, các búi trĩ sa ra khỏi hậu môn và không thể tự co lại được kể cả khi người bệnh có tác động ấn, nhét, đẩy vào (nguyên nhân là do đám rối tĩnh mạch trĩ trong bị giãn nở một cách mất kiểm soát khiến kích thước các búi trĩ phình to một cách mất kiểm soát). Nó khiến người bệnh luôn có cảm giác đau đớn, sưng tấy khó chịu và rất dễ biến chứng gây nguy hiểm tới sức khỏe người bệnh.

Hình ảnh thực tế búi trĩ độ 3 và độ 4 lòi ra bên ngoài hậu môn 

Hình ảnh sa búi trĩ ngoại

Búi trĩ ngoại hình thành ở bên ngoài quanh vùng rìa hậu môn dưới lớp da mỏng do đám rối tĩnh mạch trĩ ngoài gây ra. Người bệnh có thể nhìn hoặc sờ được bằng tay. Khi mới hình thành, kích thước của chúng chỉ nhỏ bằng hạt đậu. Nếu không điều trị, chúng có thể phát triển nhanh chóng qua giai đoạn 3, 4 khiến các búi trĩ ngoại phình to, căng mọng làm mất các nếp nhăn tự nhiên quanh vùng da hậu môn gây đau rát, sưng tấy rất khó chịu, trường hợp nặng có thể gây tắc lỗ hậu môn.

Búi trĩ ngoại mọc quanh rìa hậu môn và phình to, sưng tấy đỏ rát

Cách điều trị sa búi trĩ

Việc đầu tiên người bệnh nên làm là đến thăm khám bác sĩ để biết tình trạng bệnh hiện tại và được tư vấn về cách dùng thuốc điều trị bệnh phù hợp. Tùy thuộc vào từng mức độ bệnh trĩ nặng hay nhẹ mà từ đó người bệnh có thể lựa chọn các phương pháp điều trị bệnh khác nhau như:

Với sa búi trĩ mức độ 2, mức độ 3:

Người bệnh có thể áp dụng các phương pháp dân gian điều trị bệnh lòi dom như: chữa bệnh trĩ bằng rau diếp cá, bằng lá vông, lá cây hoa thiên lý, lá trầu không… hoặc sử dụng thuốc bôi các dạng gel, kem bôi tại chỗ giúp các búi trĩ săn se và teo dần.

Chữa bệnh trĩ bằng rau diếp cá

• Chuẩn bị: Chuẩn bị rau diếp cá (đã loại bỏ cọng già, cọng sâu) và rửa sạch. Ngâm rau với nước muối loãng khoảng 20 – 30 phút để rau được đảm bảo, sau đó vớt nước ra và để ráo
• Cách làm: Giã nát 100g lá rau diếp cá sau đó đắp vào vùng búi trĩ và hậu môn, dùng băng gạc cố định lại (cần đảm bảo rau diếp cá tiếp xúc trực tiếp với búi trĩ). Để khoảng 30 -60 phút thì thay rau mới. Thực hiện ngày 2 lần sáng, tối.

Ngoài ra, người bệnh có thể dùng kết hợp ăn sống rau diếp cá hàng ngày cùng với các bữa ăn.

Rau diếp  cá – “khắc tinh” của bệnh trĩ

Chữa bệnh trĩ bằng cây lá bỏng

• Chuẩn bị: 10g rau sam, 6 lá bỏng to và mọng nước và 3 quả bồ kết (khô hoặc tươi đều được).
• Cách làm: Rửa sạch các nguyên liệu trên, cho lá bỏng, rau sam và bồ kết vào nồi đun với 1 lit nước sạch. Khi nồi sôi, vặn nhỏ lửa và tiến hành đun thêm khoảng 20 – 30 phút sau đó bắc ra và để nguội. Dùng nước lá bỏng uống trực tiếp trong ngày. Kiên trì thực hiện đến khi bệnh có biến chuyển.

Lưu ý: nước lá bỏng uống hết trong ngày, không nên để qua đêm vì sẽ mất đi công dụng hỗ trợ điều trị bệnh.

Chữa bệnh trĩ bằng lá cây hoa thiên lí

• Chuẩn bị: 100g lá non hoa thiên lí và 1/4 thìa cafe muối tinh
• Cách làm: Rửa sạch lá hoa thiên lí và cho vào giã nát cùng muối tinh. Dùng tấm vải sạch (hoặc dùng dây lọc) lọc lấy nước cốt của lá hoa thiên lí. Dùng bông y tế thấm nước cốt và chấm lên búi trĩ hàng ngày. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể dùng lá non hoa thiên lý (đã giã nát) đắp trực tiếp vào búi trĩ và vùng hậu môn. Dùng băng gạc cố định lại. Khoảng 40 – 60 phút tháo ra và đắp lần 2. Thực hiện ngày 2 lần sáng tối cho đến khi bệnh thuyên giảm.

Hình ảnh cây hoa thiên lý

Điều trị sa búi trĩ bằng phương pháp nội khoa

Với phương pháp điều trị nội khoa bằng thuốc tây y, người bệnh có thể tham khảo một số thành phần thuốc điều trị sa búi trĩ tại chỗ như:

• Thành phần thuốc điều trị và ngăn ngừa nhiễm khuẩn vết thương: neomycin, framycetin…
• Thành phần thuốc chống viêm, giảm đau, thuốc tê, giảm kích ứng ngứa rát: hydrocortison 0,25-1%, benzocain 5-20%, lidocain 2-5%…
• Thành phần bảo vệ ngăn chặn sự mất nước, kích ứng ngứa vùng hậu môn – trực tràng: glycerin, lanolin, kẽm oxi…
• Thành phần giúp làm co giãn mạch, giảm ngứa, chống viêm nhiễm búi trĩ tại hậu môn: phenylephrin HCl 0,25%, ephedrin sulfat 0,1-0,125%…

Một số thành phần thuốc uống cho toàn thân:

• Thành phần chống viêm, làm giảm phù nề vết thương: alpha chymotripsin, NSAIDs, glucocorticoid…
• Thành phần giảm đau: paracetamol, NSAIDs…
• Thành phần giúp làm bền mạch, điều trị tình trạng giãn nở tĩnh mạch quá mức bên trong cơ thể: một số flavonoid như hesperidin, OPCs (oligomeric proantho cyaniding complexes), diosmin, daflon…

Can thiệp ngoại khoa trong điều trị sa búi trĩ

Với sa búi trĩ mức độ 4:

Ở mức độ 4, các phương pháp điều trị nội khoa không còn tác dụng do búi trĩ biến chứng không thể co vào hậu môn. Người bệnh nên tham khảo các biện pháp điều trị ngoại khoa như: thắt búi trĩ, trích sơ hoặc các phương pháp phẫu thuật như: Phẫu thuật logo cắt trĩ, cắt trĩ PPH, phẫu thuật cắt trĩ bằng sóng cao tần HCTP

Mách bạn cách chăm sóc khi bị sa búi trĩ

Bên cạnh việc chữa trị bằng thuốc, cách chăm sóc khi bị sa búi trĩ đúng cũng hỗ trợ rất nhiều trong việc điều trị sa búi trĩ. Cùng cotripro.vn tham khảo cách chăm sóc khi bị sa búi trĩ dưới đây nhé:

• Trường hợp khi đi đại tiện xong, không dùng giấy vệ sinh để lau. Việc cọ sát giấy vệ sinh vào trĩ có thể gây chảy máu ở người bệnh. Dùng vòi xịt xịt nhẹ nhàng quanh vùng búi trĩ và hậu môn. Sau đó dùng nước ấm pha muối loãng vệ sinh búi trĩ và hậu môn. Lưu ý khi vệ sinh cần nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương, đau đớn, chảy máu búi trĩ.
• Trường hợp điều trị bệnh: trước khi áp dụng các phương pháp dân gian ngâm rửa hoặc đắp, xông búi trĩ, người bệnh cần vệ sinh sạch sẽ búi trĩ với nước ấm pha muối loãng. Việc này giúp sát trùng búi trĩ và vùng hậu môn, đồng thời làm tăng hiệu quả điều trị bệnh.
• Vận động nhẹ nhàng, không ngồi làm việc liên tục nhiều giờ đồng hồ, không lao động nặng, làm việc quá sức để tránh búi trĩ sa ra ngoài một cách mất kiểm soát.

Vận động nhẹ nhàng giúp hỗ trợ điều trị bệnh và nâng cao sức khỏe

• Tăng cường bổ sung chất xơ và các loại rau xanh trong thực đơn hàng ngày nhằm ngăn ngừa chứng táo bón – “thủ phạm” hàng đầu “mở đường” cho dấu hiệu bệnh trĩ mà đặc biệt là dấu hiệu trĩ nội phát triển nhanh chóng.

• Uống nhiều nước: thói quen uống nước (ít nhất khoảng 2 lit nước/ngày) không chỉ cung cấp lượng nước cần thiết cho cơ thể mà còn giúp hỗ trợ điều trị chứng lòi dom. Người bệnh có thể bổ sung nước lọc hoặc các thức uống có lợi khác như: nước ép trái cây, nước ép rau, củ, quả, sữa chua, sữa tươi không đường…
• Không sử dụng các loại thức uống có gas, thức uống chứa cồn như: bia, rượu, các chất kích thích như: cafe, thuốc lá… Khi người bệnh sử dụng các loại đồ uống này, các búi trĩ sẽ “thò” ra ngoài nhiều hơn, chúng làm tình trạng bệnh nặng hơn và dễ gây biến chứng.

Hiện tượng sa búi trĩ xuất hiện đồng nghĩa với việc bệnh trĩ không thể “làm ngơ” được nữa. Đây cũng là thời điểm bệnh trĩ bắt đầu phát triển nhanh và gây nhiều phiền toái đến sức khỏe con người. Vì vậy, người bệnh cần chủ động thăm khám và điều trị bệnh ngay khi phát hiện sa búi trĩ để việc điều trị bệnh nhanh chóng, không mất thời gian, tiền bạc, công sức và đảm bảo sức khỏe.

Theo Cotripro.vn