Sa búi trĩ là gì? Triệu chứng và cách chữa trị hiệu quả tại nhà

Chảy máu và sa búi trĩ là hai dấu hiệu điển hình nhất ở người bệnh trĩ. Vậy hiện tượng sa búi trĩ là gì? Sa búi trĩ có nguy hiểm không? Và cách chữa trị sa búi trĩ như nào để có hiệu quả tốt? Cùng Cotripro.vn tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé.

I. Sa búi trĩ là gì?

Ở bệnh trĩ, do các đám rối tĩnh mạch trĩ giãn nở quá mức trong khu vực trực tràng – hậu môn nên tạo thành các búi trĩ nằm trên đường lược (là giải ngăn cách giữa trực tràng và ống hậu môn). Theo thời gian, các búi trĩ được dòng máu tươi (máu giàu oxi) chảy vào và nuôi dưỡng khiến chúng phát triển to dần về kích thước, trọng lượng.

Sa búi trĩ là tình trạng búi trĩ bị sa ra ngoài hậu môn. Búi trĩ là các mô hình mạch máu nằm ở vùng hậu môn – trực tràng. Khi các mô này bị giãn ra và phồng lên, chúng sẽ tạo thành búi trĩ.

Có hai loại trĩ chính là trĩ nội và trĩ ngoại. Trĩ nội nằm bên trong ống hậu môn, còn trĩ ngoại nằm bên ngoài ống hậu môn. Sa búi trĩ có thể xảy ra ở cả trĩ nội và trĩ ngoại.

Tùy theo mức độ bệnh nặng hay nhẹ khác nhau mà “cục thịt hồng” này có thể tự co lại vào hậu môn hoặc không thể co vào bên trong ống hậu môn ngay sau đó. Sau đi ngoài ra máu tươi, lòi dom cũng là một trong những dấu hiệu thứ 2 và cũng là dấu hiệu đặc trưng nhất của bệnh trĩ.

Đi kèm với sa búi trĩ thường là triệu chứng chảy máu (do lượng máu tươi chứa trong búi trĩ bị ép và chảy ra bên ngoài). Người bệnh thấy xuất hiện tình trạng sa búi trĩ thì cũng đồng nghĩa với việc cấp độ bệnh trĩ đang nặng dần. Vì vậy người bệnh cần thăm khám và điều trị bệnh sớm nhất có thể nhằm phòng tránh các nguy cơ biến chứng có thể xảy ra như: viêm sưng, nhiễm khuẩn hoặc có thể là hoại tử búi trĩ, nghẹt búi trĩ, tắc tĩnh mạch, ung thư trực tràng.

II. Triệu chứng của sa búi trĩ

Các triệu chứng phổ biến nhất của sa búi trĩ gồm:

• Chảy máu khi đi đại tiện: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của sa búi trĩ. Máu thường có màu đỏ tươi và xuất hiện ở giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu.
• Đau rát, ngứa ngáy hậu môn: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn có thể gây ra cảm giác đau rát, ngứa ngáy ở hậu môn.
• Sưng tấy, đỏ da vùng hậu môn: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn có thể gây ra tình trạng sưng tấy, đỏ da vùng hậu môn.
• Cảm giác vướng víu, khó chịu ở hậu môn: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn có thể gây ra cảm giác vướng víu, khó chịu ở hậu môn.

Các triệu chứng của sa búi trĩ có thể nặng dần theo thời gian. Nếu không được điều trị, búi trĩ có thể bị tắc nghẽn, gây đau đớn và khó chịu nghiêm trọng.

III. Nguyên nhân gây sa búi trĩ

Sa búi trĩ có thể mắc do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó có một số nguyên nhân chính mà nhiều bệnh nhân gặp phải đó là:

• Táo bón: Táo bón là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra sa búi trĩ. Khi phân cứng, khó đi, người bệnh thường phải rặn mạnh khi đi đại tiện. Việc rặn mạnh sẽ gây áp lực lên các búi trĩ, khiến cho các búi trĩ bị sa ra ngoài hậu môn.

• Rặn quá mạnh khi đi đại tiện: Rặn quá mạnh khi đi đại tiện cũng là một nguyên nhân gây ra sa búi trĩ. Việc rặn mạnh sẽ gây áp lực lên các búi trĩ, khiến cho các búi trĩ bị sa ra ngoài hậu môn.
• Căng thẳng, stress: Căng thẳng, stress khiến cho các cơ ở vùng hậu môn – trực tràng bị co thắt, từ đó gây áp lực lên các búi trĩ.
• Thừa cân, béo phì: Thừa cân, béo phì khiến cho các búi trĩ phải chịu áp lực lớn hơn, từ đó dễ bị sa búi trĩ.
• Mang thai và sinh nở: Trong quá trình mang thai và sinh nở, các búi trĩ phải chịu áp lực lớn hơn, từ đó dễ bị sa búi trĩ.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ bị sa búi trĩ, bao gồm:

• Chế độ ăn uống thiếu chất xơ: Chế độ ăn uống thiếu chất xơ khiến cho phân cứng, khó đi, từ đó làm tăng nguy cơ bị táo bón và sa búi trĩ.
• Thường xuyên ngồi nhiều: Việc ngồi nhiều khiến cho các búi trĩ phải chịu áp lực lớn hơn, từ đó làm tăng nguy cơ bị sa búi trĩ.
• Đi đại tiện không đúng tư thế: Đi đại tiện không đúng tư thế có thể gây áp lực lên các búi trĩ, từ đó làm tăng nguy cơ bị sa búi trĩ.
• Công việc phải ngồi nhiều: Công việc phải ngồi nhiều khiến cho các búi trĩ phải chịu áp lực lớn hơn, từ đó làm tăng nguy cơ bị sa búi trĩ.

IV. Biến chứng của sa búi trĩ

Sa búi trĩ có nguy hiểm không? Tình trạng sa búi trĩ có thể ngày càng nghiêm trọng hơn nếu không được can thiệp và điều trị dứt điểm. Lúc này, người bệnh có thể gặp phải một số biến chứng:

• Gây tắc tĩnh mạch: Búi trĩ phát triển ngày càng to và sa xuống hậu môn có thể gây chèn ép đến các mạch máu và cản trở quá trình lưu thông máu. Về lâu dài, hậu môn có thể bị hoại tử, thậm trí nguy hiểm hơn và chuyển biến đến ung thư trực tràng.
• Nghẹt búi trĩ: nếu không giải quyết tình trạng sa búi trĩ kịp thời có thể chuyển biến sấu làm nghẹt búi trĩ. Khi búi trĩ bị sa ra ngoài khu vực hậu môn thì búi trĩ sẽ ngày càng phát triển và không thể đưa trở lại vào bên trong hậu môn.
• Hoại tử búi trĩ: Sa búi trĩ là một trong những nguyên nhân gây tăng tiết dịch hậu môn khiến khu vực này luôn trong tình trạng ẩm ướt khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập. Do đó, sa búi trĩ để lâu không được xử lý kịp thời có thể chuyển biến hoại tử.
• Nhiễm trùng máu: đây được coi là biến chứng nguy hiểm nhất của sa búi trĩ. Khi búi trĩ ngày càng phát triển lớn thì có thể gây ra tình trạng nứt hậu môn. Lúc này, vi khuẩn có thể thông qua các vết nứt xâm nhập vào máu và gây ra nhiễm trùng máu, đe dọa đến tính mạng.
• Gây thiếu máu trầm trọng: Một trong những dấu hiệu của sa búi trĩ là chảy máu. Nếu tình trạng sa búi trĩ không được điều trị kịp thời cố thể gây ra thiếu máu. Người bệnh trĩ có thể gặp phải một số dấu hiệu của biến chứng này như: hoa mắt chóng mặt, mệt mỏi, cơ thể suy ngược, ốm vặt,…

V. Cách nhận biết sa búi trĩ ở từng cấp độ

Sa búi trĩ được chia thành 4 cấp độ, dựa trên mức độ sa của búi trĩ:

• Cấp độ 1: Búi trĩ nằm bên trong ống hậu môn. Người bệnh thường không có triệu chứng hoặc chỉ có cảm giác vướng víu, khó chịu ở hậu môn.
• Cấp độ 2: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn khi đi đại tiện nhưng có thể tự co lại vào trong sau khi đi đại tiện. Người bệnh có thể có triệu chứng chảy máu, ngứa ngáy hậu môn.
• Cấp độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn và không thể tự co lại vào trong sau khi đi đại tiện. Người bệnh có thể phải dùng tay để đẩy búi trĩ trở lại vào trong.
• Cấp độ 4: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn và không thể đẩy trở lại vào trong. Người bệnh có thể có triệu chứng đau đớn, chảy máu, ngứa ngáy hậu môn nghiêm trọng.

Cách nhận biết sa búi trĩ ở từng cấp độ:

• Cấp độ 1: Người bệnh thường không có triệu chứng hoặc chỉ có cảm giác vướng víu, khó chịu ở hậu môn. Khi đi khám bác sĩ, bác sĩ có thể khám trực tràng để phát hiện búi trĩ nằm bên trong ống hậu môn.
• Cấp độ 2: Người bệnh có thể có triệu chứng chảy máu, ngứa ngáy hậu môn. Khi đi đại tiện, người bệnh có thể nhìn thấy búi trĩ sa ra ngoài hậu môn nhưng có thể tự co lại vào trong sau khi đi đại tiện.
• Cấp độ 3: Người bệnh có thể có triệu chứng chảy máu, ngứa ngáy hậu môn nghiêm trọng. Khi đi đại tiện, búi trĩ sa ra ngoài hậu môn và không thể tự co lại vào trong. Người bệnh có thể phải dùng tay để đẩy búi trĩ trở lại vào trong.
• Cấp độ 4: Người bệnh có thể có triệu chứng đau đớn, chảy máu, ngứa ngáy hậu môn nghiêm trọng. Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn và không thể đẩy trở lại vào trong.

||Xem thêm: Hình ảnh bệnh trĩ (trĩ nội, trĩ ngoại) thay đổi theo từng cấp độ

VI. Cách điều trị sa búi trĩ tốt nhất

Cách điều trị sa búi trĩ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu bệnh ở giai đoạn nhẹ, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị nội khoa như:

6.1 Điều trị nội khoa

• Thuốc giảm đau, chống viêm: Các loại thuốc giảm đau, chống viêm như paracetamol, ibuprofen, diclofenac,… có thể giúp giảm đau rát, ngứa ngáy ở hậu môn do sa búi trĩ gây ra.
• Thuốc làm mềm phân: Các loại thuốc làm mềm phân như psyllium husk, glycerin,… có thể giúp phân mềm hơn, dễ đi hơn, giảm áp lực lên búi trĩ.
• Thuốc nhuận tràng: Các loại thuốc nhuận tràng như lactulose, polyethylene glycol,… có thể giúp nhuận tràng, đi đại tiện dễ dàng hơn.

6.2 Điều trị ngoại khoa

• Phẫu thuật cắt trĩ truyền thống: Đây là phương pháp phẫu thuật cắt bỏ búi trĩ bằng dao mổ. Phương pháp này được thực hiện dưới gây mê hoặc gây tê cục bộ.
• Phẫu thuật cắt trĩ bằng phương pháp Longo: Đây là phương pháp phẫu thuật sử dụng máy khâu để thắt chặt vòng trĩ, từ đó đẩy búi trĩ trở về vị trí ban đầu. Phương pháp này được thực hiện dưới gây mê hoặc gây tê cục bộ.

• Phẫu thuật cắt trĩ bằng phương pháp PPH: Đây là phương pháp phẫu thuật sử dụng máy khâu nối tự động để cắt bỏ búi trĩ. Phương pháp này được thực hiện dưới gây mê hoặc gây tê cục bộ.

– Lựa chọn phương pháp điều trị sa búi trĩ

Việc lựa chọn phương pháp điều trị sa búi trĩ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu bệnh ở giai đoạn nhẹ, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị nội khoa. Nếu bệnh ở giai đoạn nặng, người bệnh cần phải phẫu thuật cắt trĩ.

6.3 Chữa sa búi trĩ bằng phương pháp dân gian

Có một số phương pháp dân gian chữa sa búi trĩ được nhiều người áp dụng, bao gồm:

• Lá diếp cá: Lá diếp cá có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giúp giảm đau rát, ngứa ngáy ở hậu môn. Người bệnh có thể dùng lá diếp cá rửa sạch, giã nát, đắp lên búi trĩ trong khoảng 30 phút, ngày 2 lần.

• Nước lá trầu không: Lá trầu không có tác dụng sát khuẩn, kháng viêm, giúp giảm đau rát, ngứa ngáy ở hậu môn. Người bệnh có thể lấy lá trầu không rửa sạch, đun sôi với nước, xông hơi hậu môn trong khoảng 15 phút. Sau khi xông hơi, người bệnh dùng nước lá trầu không vệ sinh hậu môn.
• Kiêng ăn các thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ ăn cứng, khó tiêu: Các thực phẩm này có thể gây táo bón, từ đó làm tăng nguy cơ sa búi trĩ.
• Uống nhiều nước: Nước giúp làm mềm phân, giúp đi đại tiện dễ dàng hơn, giảm áp lực lên búi trĩ.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp tăng cường lưu thông máu, giúp búi trĩ co lại.

Lưu ý khi áp dụng các phương pháp dân gian chữa sa búi trĩ

Các phương pháp dân gian chữa sa búi trĩ chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, không thể thay thế các phương pháp điều trị y tế. Nếu các triệu chứng của bệnh không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

||Xem thêm: #4 Cách chữa bệnh trĩ bằng lá trầu không hiệu quả tại nhà

VII. Cách chăm sóc khi bị sa búi trĩ

Bên cạnh việc chữa trị bằng thuốc, cách chăm sóc khi bị sa búi trĩ đúng cũng hỗ trợ rất nhiều trong việc điều trị sa búi trĩ. Cùng cotripro.vn tham khảo cách chăm sóc khi bị sa búi trĩ dưới đây nhé:

Dưới đây là một số cách chăm sóc khi bị sa búi trĩ:

• Vệ sinh hậu môn sạch sẽ, nhẹ nhàng bằng nước ấm: Sau khi đi đại tiện, người bệnh nên rửa hậu môn bằng nước ấm, lau khô bằng khăn mềm. Không nên dùng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa mạnh vì có thể gây kích ứng da.
• Không rặn quá mạnh khi đi đại tiện: Rặn quá mạnh có thể làm tăng áp lực lên búi trĩ, khiến bệnh nặng thêm.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ nước (ít nhất khoảng 2 lit nước/ngày) để làm mềm phân: Phân mềm sẽ giúp đi đại tiện dễ dàng hơn, giảm áp lực lên búi trĩ.
• Tránh táo bón: Táo bón là một trong những nguyên nhân chính gây ra sa búi trĩ. Người bệnh nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ nước để phòng ngừa táo bón.
• Tăng cường vận động thể lực: Vận động thể lực giúp tăng cường lưu thông máu, giúp búi trĩ co lại.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và tăng cường sức đề kháng.

Ngoài ra, người bệnh có thể áp dụng một số cách sau để giảm đau rát, ngứa ngáy ở hậu môn:

• Dùng thuốc giảm đau, chống viêm theo chỉ định của bác sĩ.
• Ngâm hậu môn trong nước ấm trong khoảng 15 phút, ngày 2 lần.
• Đắp gạc lạnh lên hậu môn trong khoảng 15 phút, ngày 2 lần.

Nếu các triệu chứng của bệnh không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Khi phát hiện có dấu hiệu của sa búi trĩ thì đồng nghĩa người bệnh cần được nhanh chóng điều trị để không gây những phiền toái trong cuộc sống hàng ngày. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tìm đến các cơ sở ý tế chuyên khoa uy tín để được tư vấn và điều trị hiệu quả.

||Tham khảo bài viết khác:

• Bị trĩ lòi ra ngoài phải làm sao? Cách làm co búi trĩ nhanh
• Người bị trĩ có nên nằm nhiều không? Tư thế nằm phù hợp
• #8 bài tập co búi trĩ hiệu quả tại nhà không cần phẫu thuật