Trĩ ngoại tắc mạch (trĩ ngoại nhồi máu) là gì? Cách điều trị

Trĩ ngoại là bệnh xuất hiện ở ngoài hậu môn, có thể dễ dàng nhận biết bằng mắt thường qua các dấu hiệu đặc trưng. Tuy nhiên, do chủ quan với sức khỏe mà nhiều người không biết hoặc không thường xuyên kiểm tra và tự phát hiện, đến khi bệnh trĩ ngoại đã phát triển nặng hơn thì mới tìm đến các thầy thuốc. Một trong những biến chứng nặng của bệnh trĩ ngoại là trĩ ngoại tắc mạch.

I. Hiểu hơn về bệnh trĩ ngoại

Bệnh trĩ ngoại là một dạng của bệnh trĩ. Trĩ ngoại có thể được nhìn thấy từ sự sưng phồng lên, căng bóng làm mất nếp nhăn bình thường của da khu vực xung quanh lỗ hậu môn.

Các mạch máu tạo thành các búi tĩnh mạch nằm dưới niêm mạc hậu môn-trực tràng, đóng vai trò như một cái nệm đóng kín ống hậu môn. Khi các búi tĩnh mạch này bị chèn ép, giãn quá mức gây ra sự sưng phồng, hình thành nên bệnh trĩ. Bệnh trĩ ngoại hình thành từ đám rối tĩnh mạch trĩ bên ngoài, bao xung quanh hậu môn (ngay rìa hậu môn), bọc ngoài búi trĩ ngoại là da.

Bệnh trĩ ngoại khi phát triển nặng sẽ gây ra các biến chứng bệnh trĩ như trĩ ngoại tắc mạch, hay còn gọi là trĩ ngoại nhồi máu, nhiễm khuẩn và nứt kẽ hậu môn.

II. Bệnh trĩ ngoại tắc mạch (trĩ ngoại nhồi máu) là gì?

Trĩ ngoại tắc mạch (còn gọi là trĩ ngoại nhồi máu) xảy ra khi những mạch máu tại mạng mạch trĩ bị vỡ, chảy máu và đông cục lại, từ đó làm tắc mạch trĩ. Do lắng đọng cục máu đông nên các búi trĩ ngoại tắc mạch thường sẽ sưng to, sung huyết ở bên trong, nên Y khoa thường gọi với tên là bệnh trĩ ngoại nhồi máu hay trĩ ngoại tắc mạch.

Khi bị trĩ ngoại tắc mạch, khối máu đông phát triển từ tĩnh mạch nên nó ngăn dòng máu chảy ra ngoài. Trong khi đó, các động mạch trĩ vẫn tiếp tục bơm máu vào búi trĩ khiến búi trĩ ngoại sẽ căng phồng lên rất nhanh, các độc tố từ tế bào bị cục máu đông chặn khiến chúng bị tắc nghẽn tại tĩnh mạch và ngấm vào các khu vực xung quanh búi trĩ ngoại, từ đó gây ra tình trạng viêm đau búi trĩ.

Trĩ ngoại tắc mạch là một biến chứng bệnh trĩ với mức độ nặng. Nếu để quá lâu, bệnh nhân sẽ bị đau buốt hậu môn, mức độ sưng phồng ngày càng tăng theo mức độ đau đớn, người bệnh trĩ ngoại lúc này không thể âm thầm tự chịu đựng như trước, buộc phải tìm đến sự hỗ trợ của bác sĩ để được hỗ trợ chữa trị.

III. Nguyên nhân gây Tắc mạch trĩ ngoại

Nguyên nhân tắc mạch trĩ ngoại chủ yếu là do thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống, hoạt động và nghỉ ngơi không hợp lý gây ra. Cụ thể, một số tác động có thể làm phát sinh trĩ ngoại tắc mạch như:

• – Ăn ít rau xanh, chất xơ và hoa quả tươi khiến cơ thể bị nóng trong, táo bón kéo dài.
• – Do bị rối loạn nhu động ruột với các bệnh lý tiêu chảy, lỵ hoặc táo bón kéo dài khiến số lần đi đại tiện trong ngày tăng lên. Từ đó làm tăng áp lực lên lòng ống hậu môn và búi trĩ ngoại gây tắc mạch trĩ ngoại.
• – Do bị thừa cân, béo phì.
• – Người ít hoạt động thể thao khiến khí huyệt không được lưu thông đều, từ đó tác động làm hình thành cục máu đông gây tắc mạch trĩ ngoại.
• – Do đứng hoặc ngồi quá lâu, ít đi lại hoặc vận động kéo dài.
• – Người bệnh bị hội chứng ruột kích thích.
• – Do bị tăng áp lực lên khoang bụng dẫn đến áp lực tại búi trĩ ngoại, khu vực hậu môn – trực tràng tăng lên, từ đó dễ làm tình trạng bệnh nặng nề hơn.
• – Phụ nữ có thai lớn ở những tháng cuối thai kỳ.

IV. Các triệu chứng trĩ ngoại tắc mạch

Bệnh nhân gặp tình trạng trĩ ngoại tắc mạch sẽ phải chịu đựng những cơn buốt khoảng 5 – 6 ngày đầu, tiếp sau đó sẽ bị một mảng hoại tử khô trên bề mặt chỗ sưng tấy. Diện tích chỗ hoại tử loét ra và cục máu được loại ra cùng sự chảy máu. Những gì còn lại sau loét và chảy máu sẽ là “mảnh da thừa”.

Các dấu hiệu của bênh trĩ ngoại tắc mạch (trĩ ngoại nhồi máu) thường gặp:

• Muốn đi cầu nhưng lại không đi được do các vòng cơ hậu môn đóng lại thắt búi trĩ.
• Đau đớn, không thể ngồi hay đi lại bình thường được. Cơn đau rát nghiêm trọng từ 5 đến 6 ngày, sau đó cơn đau sẽ giảm dần và hết đau sau một vài ngày.
• Xuất hiện khối sưng màu xanh hoặc tím hoặc đen, to cỡ hạt đậu, sờ vào thấy cương cứng.
• Các cục máu đông sẽ gây hoại tử phía trên da và gây rỉ máu, mỗi khi đi cầu phân cọ phải búi trĩ làm tổn thương gây đau đớn và chảy máu (xem thêm: Đi đại tiện ra máu đông phải làm sao?)
• Nếu chảy máu nhiều dễ bị chứng thiếu máu, gây hoa mắt, chóng mặt, tâm trạng không được thoải mái.

V. Trĩ ngoại tắc mạch có nguy hiểm không?

Những người mắc bệnh trĩ ngoại, bạn có thể nhìn thấy được mức độ nghiêm trọng của bệnh khi nhận thấy các dấu hiệu như: đau dữ dội, gặp khó khăn khi đi đại tiện, chảy dịch, máu, lở loét,… Khi người bệnh phát hiện mình bị trĩ ngoại tắc mạch thì chứng tỏ bệnh đang trở nên nghiêm trọng hơn. Lúc này, các triệu chứng kể trên sẽ ngày càng trở nên rõ ràng và nghiêm trọng hơn. Cụ thể:

• Các cơn đau buốt có thể kéo dài hơn
• Xuất hiện các mảng hoạt tử khô trên bề mặt khu vực đang bị sưng tấy
• Khu vực hoại tử bị loét ra dễ dàng bị vi khuẩn xâm nhập

Khu xuất hiện các biểu hiện này, người bệnh đã bắt đầu bị ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe cũng như gặp khó khăn trong các sinh hoạt hàng ngày. Nếu biến chứng tắc mạch trĩ ngoại không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường và làm bệnh nhân ám ảnh tâm lý, gây ra những khó khăn nhất định trong quá trình điều trị.

VI. Tắc mạch trĩ ngoại có điều trị được không?

Bệnh trĩ ngoại tắc mạch hoàn toàn có thể chữa được, tuy nhiên tùy thuộc vào mức độ bệnh mà người bệnh sẽ được tư vấn, định hướng điều trị thích hợp. Nhẹ thì điều trị nội khoa, kê đơn trợ mạch, thuốc chống viêm nhiễm, kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc chống phù nề, thuốc chống táo bón,… Nặng thì phẫu thuật lấy đi phần máu đông ứ tắc trong búi trĩ.

VII. Cách điều trị trĩ ngoại tắc mạch (trĩ ngoại nhồi máu)

Thông thường, với các trường hợp tắc mạch trĩ ngoại, những cơn đau buốt mỗi ngày một tăng trong khoảng 3-5 ngày đầu, tiếp sau đó sẽ xuất hiện một mảng hoại tử khô trên bề mặt chỗ sưng tấy. Diện tích chỗ hoại tử loét ra và cục máu được bong ra ngoài cùng với sự chảy máu, sưng đau giảm dần. “Mảnh da thừa” sẽ là di tích còn lại sau khi lành.

Tuy nhiên sự sưng đau tại hậu môn khiến bệnh nhân rất khó khăn và đau đớn trong cuộc sống, vì vậy, khi có dấu hiệu sưng đau hậu môn kiểu như tắc mạch trĩ, cần đến ngay cơ sở chuyên khoa hậu môn để khám và xử trí càng sớm càng tốt.

Hiện nay, có 2 phương pháp điều trị trĩ ngoại tắc mạch phổ biến là điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật.

7.1 Điều trị tắc mạch trĩ ngoại bằng thuốc

Sử dụng thuốc chữa trị tắc mạch trĩ ngoại là phương pháp điều trị nội khoa thường được áp dụng cho các trường hợp bệnh nhân bị mức độ nhẹ, các búi trĩ ngoại tắc mạch có thể giảm sưng phồng và teo nhỏ bằng thuốc.

Các loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn điều trị tắc mạch trĩ ngoại như: thuốc chống viêm tiêu sưng; thuốc kháng sinh; thuốc chống phù nề; thuốc giảm đau; thuốc nhuận tràng; các loại thuốc dùng bôi, thuốc rửa tại khu vực hậu môn trực tràng và búi trĩ.

*Lưu ý:

• Người bệnh cần thăm khám bác sĩ để biết tình trạng bệnh, từ đó có hướng chữa trị phù hợp do bác sĩ tư vấn.
• Tuyệt đối không tự ý mua thuốc tự điều trị trĩ ngoại tắc mạch tại nhà hoặc sử dụng đơn thuốc chữa bệnh của người khác.

||Xem thêm: Bệnh trĩ uống thuốc có hết không? Thuốc tây trị bệnh trĩ

7.2 Phẫu thuật cắt búi trĩ ngoại tắc mạch

Phẫu thuật cắt búi trĩ ngoại bị tắc mạch là phương pháp điều trị ngoại khoa thường được áp dụng cho các trường hợp bị tắc mạch trĩ mức độ nặng, búi trĩ bị sưng phồng quá lớn và đau rát, khi này việc sử dụng các loại thuốc chữa trĩ không thể đáp ứng được hiệu quả trị bệnh.

Lưu ý, các trường hợp tắc mạch trĩ ngoại đã gây ra những biến chứng nhiễm trùng thì người bệnh cần điều trị triệt để tình trạng nhiễm trùng mới có thể thực hiện phẫu thuật. Người bệnh nên tìm đến các bệnh viện uy tín, lựa chọn những phương pháp phẫu thuật loại bỏ huyết khối hiện tại, ít xâm lấn, ít đau mang đến nhiều hiệu quả cao.

Các loại phẫu thuật cắt trĩ ngoại phổ biến có thể được áp dụng như: phẫu thuật cắt trĩ bằng phương pháp Longo; phẫu thuật cắt trĩ bằng sóng cao tần HCPT; cắt trĩ bằng tia Laser;…

VIII. Phòng ngừa tắc mạch ở trĩ ngoại

Để phòng ngừa biến chứng tắc mạch ở trĩ ngoại, người bệnh cần chủ động thực hiện đúng một số quy tắc sau trong sinh hoạt hàng ngày:

• Không sử dụng các chất kích thích (thuốc lá, rượu, bia,…)
• Loại bỏ các thực phẩm cay, nóng, đồ ăn nhanh ra khỏi thực đơn.
• Mỗi ngày cần bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể (1,5 – 2 lít nước/ngày)
• Tăng cường bổ sung rau xanh, trái cây vào thực đơn hàng ngày để hạn chế tình trạng táo bón.
• Xây dựng chế độ tập luyện các bài tập thể dục – vừa cải thiện chức năng tiêu hóa, kích thích nhu động ruột.
• Hạn chế khuân vác nặng trong thời gian bị trĩ để tránh làm tăng áp lực lên búi trĩ gây tắc mạch.

Trên đây là những thông tin về tình trạng trĩ ngoại tắc mạch – một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh trĩ. Nếu bạn cũng đang gặp một trong những biểu hiện trên thì cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám và đưa ra phương án điều trị hợp lý với thể trạng.

||Tham khảo thêm bài viết:

• Dấu hiệu bệnh trĩ: hình ảnh chi tiết 4 cấp độ & cách chữa trị
• Bệnh trĩ có mấy cấp độ | Biểu hiện của từng cấp độ như nào?
• #7 Phương Pháp Phẫu Thuật Cắt Trĩ Tốt Nhất Hiện Nay