Dấu hiệu nhận biết 4 cấp độ của bệnh trĩ nội

Các dấu hiệu bệnh trĩ nội (ngay từ giai đoạn đầu) chính là những “bằng chứng thép” tố cáo căn bệnh trĩ nội đang đến “chào hỏi” sức khỏe của bạn. Vậy các dấu hiệu bệnh trĩ nội là gì? Làm sao để nhận biết các dấu hiệu bệnh trĩ nội sớm giúp điều trị bệnh, bảo vệ sức khỏe của bạn? Hãy cùng Cotripro.vn tìm hiểu nhé.

Bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩ hình thành là khi các búi trĩ bị sa giãn, căng phồng quá mức làm máu bị ứ đọng tại đây, khi lượng máu này tăng dần tĩnh mạch hậu môn sẽ căng phồng lên, thành tĩnh mạch rất mỏng có độ đàn hồi kém búi trĩ bị sa ra ngoài, khi đi đại tiện nếu phần cứng bệnh nhân phải rặn mạnh sẽ cứa vào thành tĩnh mạch này và bị vỡ gây chảy máu.

Bệnh trĩ chủ yếu có 2 loại, bao gồm trĩ nội và trĩ ngoại.

Trĩ nội hình thành khi bị giãn quá mức các đám rối tĩnh mạch trĩ trong.  Đám rối tĩnh mạch này phình to dần, lúc đầu còn nằm trên đường lược và trong ống hậu môn (đường lược giới hạn các búi trĩ nội và ngoại, làm chúng phân tách khỏi nhau ở trạng thái sinh lý), về sau to dần, khi mô nâng đỡ và dây chằng Park chùng nhẽo dần, búi trĩ nội bắt đầu sa ra ngoài hậu môn ở các mức độ khác nhau..

Trĩ ngoại thường hình thành ngay sát rìa hậu môn, được bao bọc bởi lớp da dưới rìa hậu môn. Búi trĩ ngoại phình to sẽ khiến các búi trĩ được hình thành bên ngoài bao xung quanh hậu môn (ngay rìa hậu môn), bọc ngoài búi trĩ ngoại là da.

Đa số mọi người dễ bị mắc trĩ nội hơn trĩ ngoại. Vì vậy, khi nhắc đến bệnh trĩ nói chung, chính xác là chúng ta đang nói đến bệnh trĩ nội. Và chỉ có bệnh trĩ nội mới được phân chia thành 4 cấp độ bệnh trĩ rõ ràng. Bệnh trĩ ngoại về mặt chuyên môn không được chia làm các cấp độ như bệnh trĩ nội mà bác sĩ sẽ nhận biết nó qua các triệu chứng hiện tại.

Các triệu chứng bệnh trĩ nội

Bệnh trĩ nội hình thành và phát triển theo 4 cấp độ từ thấp đến cao. Và ở mỗi giai đoạn, các biểu hiện bị trĩ đều khác nhau tương ứng theo cấp độ bệnh nặng dần. Cụ thể:

Dấu hiệu bệnh trĩ nội cấp độ 1

Trĩ nội độ 1 là giai đoạn khởi phát của bệnh nên việc nhận biết bệnh từ giai đoạn này rất khó khăn. Các biểu hiện bệnh xảy ra ít, không thường xuyên và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Đây là lý do chính khiến bệnh nhân  chủ quan không điều trị làm bệnh có cơ hội phát triển nên các cấp độ nặng hơn.

Đi ngoài ra máu: là biểu hiện đầu tiên và dễ nhận biết nhất ở trĩ nội độ 1. Tuy nhiên, do các dấu hiệu không xảy ra thường xuyên nên người bệnh chỉ phát hiện khi vô tình thấy phân có dính máu tươi hoặc qua giấy vệ sinh.

Ngoài ra, người bệnh có thể có cảm giác hơi đau nhẹ khi rặn đại tiện và có dịch nhầy xuất hiện (rất ít) tại vùng hậu môn.

Dấu hiệu bệnh trĩ nội cấp độ 2

Việc người bệnh không phát hiện hoặc có tâm lí “mặc kệ” khiến bệnh trĩ nội có cơ hội phát triển sang trĩ cấp độ 2. Khi này, các dấu hiệu bệnh trĩ nội xảy ra thường xuyên và rõ ràng hơn.

Đi ngoài ra máu: tình trạng đi cầu ra máu xuất hiện thường xuyên hơn. Máu chảy nhiều hơn, có thể chảy thành giọt mỗi khi người bệnh rặn đại tiện.

Sa búi trĩ: các đám rối tĩnh mạch trong giãn nở quá mức tạo thành các búi trĩ nội nằm trên đường lược trong khu vực trực tràng – hậu môn. Theo thời gian, các búi trĩ nội phát triển với kích thước lớn và “lòi” ra bên ngoài hậu môn gây nên triệu chứng sa búi trĩ ở người bệnh trĩ nội.

Ở trĩ cấp độ 2, sa búi trĩ đánh dấu sự xuất hiện của mình bằng cách lòi ra “cục thịt hồng” mỗi khi người bệnh rặn đại tiện. Nhưng sau đó chúng lập tức co lại vào bên trong hậu môn. Lý do vì ở giai đoạn này, dây chằng Park (có nhiệm vụ ngăn cách 2 đám rối tĩnh mạch trĩ trong và trĩ ngoài để chúng không thông nối với nhau) chưa bị thoái hóa nhiều nên vẫn còn khả năng chặn đỡ các đám rối tĩnh mạch trĩ và kích thước búi trĩ còn nhỏ.

Cảm giác đau và chấy nhầy: người bệnh bắt đầu xuất hiện cảm giác hơi đau hoặc nhói đau khi đi đại tiện. Đồng thời, quanh rìa hậu môn xuất hiện lượng dịch nhầy nhỏ không đáng kể.

Chi tiết: Bệnh trĩ nội độ 2 và cách chữa trĩ tại nhà

Dấu hiệu bệnh trĩ nội cấp độ 3

Trĩ nội độ 3 là cấp độ phát triển nhanh nhất của bệnh trĩ nội. Đây cũng là giai đoạn bệnh bắt đầu phát triển nghiêm trọng và có lời “thách thức” đối với sức khỏe người bệnh. Ở giai đoạn này, các triệu chứng bệnh trĩ nội xảy ra thường xuyên với mật độ dày, khiến người bệnh rất khó chịu, gây ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống cũng như sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân.

Sa búi trĩ: các đám rối tĩnh mạch trĩ trong giãn nở nhiều làm búi trĩ phát triển to dần. Khi người bệnh rặn đại tiện, búi trĩ sa ra ngoài và không thể tự co lại. Tuy nhiên, khi người bệnh có tác động trực tiếp như ấn, nhét thì búi trĩ có thể co vào bên trong ống hậu môn.

Ở trĩ nội cấp độ 3, tình trạng sa búi trĩ không chỉ xảy ra khi người bệnh đi đại tiện mà nó còn có thể xảy ra bất cứ lúc nào như: khi người vận động quá sức, đứng hoặc ngồi trong thời gian lâu, bị stress căng thẳng, mệt mỏi, khi sử dụng rượu bia…  làm người bệnh gặp rất nhiều bất tiện trong cuộc sống.

Đi ngoài ra máu: tình trạng đi cầu ra máu diễn biến nặng,mỗi khi đi đại tiện người bệnh mất lượng máu nhiều. Nguyên nhân do búi trĩ phát triển nhanh và có kích thước to nên lượng máu tươi tích tụ vào búi trĩ nhiều. Triệu chứng đi ngoài ra máu ở bệnh trĩ nội khiến cơ thể người bệnh mất máu nhanh chóng và gây ra nhiều loại bệnh như: thiếu máu, hoa mắt chóng mặt, suy nhược cơ thể, mệt mỏi.

Cảm giác đau và có chấy nhầy: Cảm giác đau xuất hiện rõ rệt, đi kèm theo đó người bệnh có thể có cảm giác kích ngứa, đau rát. Các chất nhầy xuất hiện nhiều quanh vùng hậu môn khiến hậu môn luôn có cảm giác ẩm ướt, khó chịu.

Cách điều trị bệnh trĩ nội cấp độ 3 là rất cần thiết nhằm ngăn chặn bệnh phát triển và chuyển sang trĩ nội độ 4 – giai đoạn có thể xảy ra biến chứng bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, việc điều trị bệnh ở giai đoạn này đòi hỏi người bệnh cần kiên trì thực hiện theo hướng dẫn bác sĩ để đạt được kết quả khả quan.

Dấu hiệu bệnh trĩ nội cấp độ 4

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn cuối cùng và là cấp độ nặng nhất của bệnh trĩ nội. Đây cũng là thời điểm bệnh rất dễ xảy ra biến chứng nên việc điều trị bệnh trĩ lúc này cần rất “khẩn” để đảm bảo sức khỏe cho người bệnh.

Biểu hiện ở bệnh trĩ nội độ 4 rất nghiêm trọng cụ thể như:

Đi ngoài ra máu: tình trạng đi cầu ra máu diễn biến nghiêm trọng. Khi người bệnh rặn đại tiện, máu chảy thành dòng hoặc có thể phun thành tia (trong trường hợp bệnh nặng) gây nguy hiểm trực tiếp đến sức khỏe người bệnh nếu không được điều trị sớm.

Sa búi trĩ: ở trĩ nội độ 4, các đám rối tĩnh mạch trong giãn nở quá mức gây mất kiểm soát; kích thước búi trĩ nội phình to và nặng khiến dây chằng Park mất độ đàn hồi không thể chặn đỡ các búi trĩ. Nên khi người bệnh rặn đại tiện, các búi trĩ nội sa ra ngoài và mất khả năng tự co lại vào bên trong hậu môn dù người bệnh có tác động ấn hoặc nhét.

Cảm giác đau và chất nhầy: Cảm giác đau nhức, ngứa rát và có thể sưng, phù nề xảy ra liên tục tại vùng hậu môn. Chất nhầy quanh xuất hiện nhiều, làm hậu môn và búi trĩ ẩm ướt, dễ gây viêm nhiễm búi trĩ, trường hợp nặng có thể gây hoại tử búi trĩ.

Nếu không được điều trị nhanh chóng ở giai đoạn 4, bệnh trĩ nội có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người bệnh như: viêm sưng và nhiễm khuẩn búi trĩ, bị trĩ chảy máu nhiều, sa nghẹt hậu môn, tắc mạch trĩ, hoại tử búi trĩ (nếu bị viêm quá nặng và để lâu) thậm chí là ung thư đại trực tràng.

Cần làm gì khi phát hiện các triệu chứng bệnh trĩ nội?

Việc đầu tiên nên làm khi phát hiện các triệu chứng bệnh trĩ nội là người bệnh cần thăm khám bác sĩ để biết mức độ bệnh trĩ nội hiện tại là nặng hay nhẹ, từ đó có lời khuyên và phương pháp điều trị phù hợp. Người bệnh nên tránh tâm lí lo âu, căng thẳng vì bệnh trĩ nội là căn bệnh có thể điều trị dứt điểm nếu được chữa trị sớm ngay từ những giai đoạn đầu.

Khi đã xác định chính xác mức độ bệnh trĩ nội, người bệnh có thể lựa chọn nhiều phương pháp điều trị bệnh trĩ nội khác nhau tùy thuộc vào mức độ bệnh nặng hay nhẹ. Cụ thể như:

Áp dụng các phương pháp dân gian điều trị bệnh trĩ nội

Khi mức độ bệnh còn nhẹ (thường là bệnh trĩ nội cấp độ 1) có thể lựa chọn một số phương pháp dân gian điều trị bệnh trĩ như: cách chữa bệnh trĩ nội bằng rau diếp cá, lá trầu không, cây thiên lý, lá bỏng, chữa bệnh trĩ bằng dầu dừa…

Ưu điểm vượt trội của các bài thuốc dân gian này là: sử dụng 100% nguyên liệu thiên nhiên – là các loại lá cây dễ tìm kiếm nên chi phí điều trị rẻ và có độ an toàn cao, đặc biệt ở phụ nữ bị mắc trĩ do mang thai.

Tuy nhiên, khi áp dụng các phương pháp dân gian người bệnh cần lưu ý: phải kiên trì làm hàng ngày trong thời gian dài để đạt được hiệu quả (trong lá cây thiên nhiên, lượng kháng sinh không cao nên cần có thời gian để thuốc ngấm và có tác dụng điều trị bệnh); cách làm hơi cầu kì so với việc dùng các loại gel thuốc bôi điều trị tại chỗ.

Xem: Cách chữa bệnh trĩ bằng phương pháp dân gian

Dùng các phương pháp điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa bằng các loại thuốc Tây y là phương pháp phù hợp với người mắc trĩ nội nhưng không có nhiều thời gian dùng phương pháp tự nhiên, người mắc bệnh ở giai đoạn phát triển (người bệnh trĩ nội độ 2 và độ 3). Một số thành phần thuốc Tây y được thường được bác sĩ kê đơn điều trị như:

Một số thành phần thuốc điều trị tại chỗ:

• Thành phần thuốc giảm đau, giảm kích ứng, thuốc tê: lidocain 2-5%, benzocain 5-20%… dùng để giảm ngứa, giảm cảm giác kích ứng khó chịu xung quanh vùng hậu môn.
• Thành phần chống và ngăn ngừa nhiễm khuẩn vết thương: neomycin, framycetin…
• Thành phần thuốc co mạch: phenylephrin HCl 0,25%, ephedrin sulfat 0,1-0,125%… giúp bệnh mạch, giảm chảy máu và ngứa viêm tại vùng hậu môn tạm thời. Lưu ý, chống chỉ định dùng với bệnh nhân tuyến tiền liệt, bệnh tim mạch, huyết áp cao, bệnh tiểu đường.
• Chất bảo vệ: kẽm oxit, glycerin, lanolin… tạo ra hàng rào vật lí giúp ngăn chặn các kích ứng ở mô vùng trực tràng – hậu môn và sự mất nước ở lớp sừng bên ngoài.
• Thành phần chống viêm tại chỗ: hydrocortison 0,25-1%

Thuốc chữa bệnh trĩ tại chỗ thường là dạng thuốc đặt, thuốc bôi hoặc các dạng gel… giúp người bệnh dễ dàng hơn trong việc điều trị.

Thành phần thuốc điều trị cho toàn thân:

• Thành phần thuốc giảm đau như: NSAIDs, paracetamol…
• Thành phần chống viêm, phù nề vết thương: alpha chymotripsin, glucocorticoid, NSAIDs…
• Thành phần thuốc làm bền thành mạch giúp điều trị giãn tĩnh mạch: Daflon, một số flavonoid như hesperidin, diosmin, OPCs (oligomeric proantho cyaniding complexes). Ngoài việc làm bền thành mạch, các flavonoid này còn được chứng minh có khả năng làm đối kháng tác dụng của các chất trung gian hóa học trong viêm và làm tăng trương lực mạch máu.
• Thành phần thuốc nhuận tràng.

Phương pháp điều trị ngoại khoa – phương pháp phẫu thuật cắt trĩ

Phẫu thuật cắt trĩ là phương pháp được chỉ định khi tình trạng bệnh quá nặng, bệnh nhân mắc trĩ nội độ 4 và đang chuyển sang giai đoạn biến chứng. Đây là phương pháp điều trị nhanh chóng nhưng có thể gây đau đớn, có thể để lại di chứng sau phẫu thuật và có chi phí điều trị cao. Vì vậy, phương pháp này chỉ được cân nhắc lựa chọn khi các phương pháp chữa trị dân gian, phương pháp điều trị nội khoa không có hiệu quả.

Một số phương pháp phẫu thuật cắt trĩ phổ biến hay được áp dụng hiện nay như:

• Phương pháp longo,
• Phương pháp phẫu thuật cắt trĩ PPH
• Phương pháp cắt trĩ bằng sóng cao tần HCTP.
• …

Hướng dẫn chăm sóc người mắc bệnh trĩ nội

Đi cùng với việc sử dụng thuốc điều trị, chế độ ăn uống hợp lí cũng là yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng 50% – 60% đến hiệu quả điều trị bệnh trĩ. Một số thói quen tốt trong sinh hoạt hàng ngày có thể kể đến như:

Chế độ làm việc: người mắc bệnh trĩ cần tránh làm các công việc lao động quá sức, công việc áp lực cao, stress, hạn chế ngồi làm việc quá lâu trong nhiều giờ đồng hồ để tránh tình trạng sa búi trĩ biến chuyển nặng hơn.

Chế độ nghỉ ngơi: dành thời gian vận động, luyện tập thể thao hàng ngày với các bài tập nhẹ nhàng như: tập thể dục, đi bộ, thiền định… có tách động tích cực trong hỗ trợ điều trị bệnh trĩ cũng như nâng cao sức khỏe người bệnh.

Chế độ ăn uống: các loại rau xanh, thực phẩm chứa nhiều chất sơ là lưu ý đầu tiên cho người bệnh trĩ nội. Rau xanh và chất sơ giúp bổ sung các loại vitamin cho cơ thể, đồng thời có tác dụng tốt trong việc cải thiện và phòng ngừa chứng táo bón – nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh trĩ.

Bên cạnh đó, các  nhóm thức phẩm chứa sắt (là v cao như: thịt bò, thịt gà, lợn, các loại thịt có màu đỏ, các loại hải sản: tôm, cua, cá chích…cũng cần được bổ sung thường xuyên giúp cơ thể tái tạo và phục hồi lại lượng máu đã mất.

Tham khảo: Bị bệnh trĩ nên ăn gì kiêng gì để tốt?

Tập thói quen uống nhiều nước: thói quen uống nhiều nước không chỉ tốt cho hoạt động của cơ thể và hệ tiêu hóa, mà nó còn có khả năng giúp ruột già làm mềm phân,  ngăn ngừa bệnh táo bón. Ngoài nước khoáng, các loại nước ép hoa quả, nước ép rau củ, các loại sữa tươi không đường, sữa tiệt trùng… cũng là những lựa chọn sáng suốt giúp người bệnh thay đổi khẩu vị nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe.

Tập thói quen đi đại tiện vào buổi sáng

Nói không với đồ uống có cồn và các chất kích thích: các loại rượu, bia, thuốc lá, cafe, trà đặc… là những đồ uống, chất kích thích ảnh hưởng xấu đến quá trình điều trị bệnh trĩ nội cũng như có hại đối với sức khỏe chúng ta (người mắc bệnh trĩ nói riêng và con người nói chung). Việc sử dụng các chất kích thích này khiến tình trạng sa búi trĩ trầm trọng hơn, người bệnh trĩ bị đi cầu ra máu nhiều hơn và khiến các loại thuốc chữa trị bị mất tác dụng.

Mỗi cấp độ bệnh trĩ lại có những dấu hiệu, biểu hiện bệnh khác nhau. Vì vậy, dựa vào dấu hiệu của bệnh trĩ nội, người bệnh có thể tự đoán biết được tình trạng bệnh trĩ hiện tại từ đó lựa chọn cách điều trị bệnh trĩ phù hợp để có một sức khỏe tốt.